دهان شویه، یک محصول بهداشتی مایع برای شستشوی دهان است.معمولاً به منظور کاهش باکتریهای دهان، تازه کردن بوی دهان، و ترویج بهداشت کلی دهان از دهان شویه استفاده می شود. این محصول در انواع مختلفی وجود دارد، از جمله دهان شویه های ضدعفونی کننده،دارای فلوراید، و آرایشی. در حالی که دهان شویه میتواند یک افزودنی مفید به روتین بهداشت دهانی شما باشد، اما اهمیت دارد که بفهمید چگونه آن را به طور موثر استفاده کرد و آیا برای همه مناسب است یا خیر.
انواع دهان شویه
دهان شویه ضدعفونی کننده
شامل مواد فعالی مانند کلرهگزیدین، کلرید ستیلپریدینیوم، یا روغنهای اساسی مانند اوکالیپتول، منتول، تیمول، و متیل سالیسیلات است. این مواد دارای خواص ضد باکتریای هستند و در کشتن باکتریها در دهان، کاهش تودههای پلاک، و جلوگیری از بیماریهای لثه موثر هستند. معمولاً دهان شویه های ضدعفونی کننده برای افراد مبتلا به التهاب لثه یا بیماریهای پریودنتال توصیه میشوند تا به کنترل رشد باکتریها کمک کنند و به سلامت لثه کمک کنند.
دهان شویه دارای فلوراید
دهان شویه های حاوی فلوراید، به تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک میکنند. این دهان شویه ها با بازسازی مینای ضعیف شده و ایجاد مقاومت بیشتری در برابر حملات اسیدی از باکتریها و اسیدهای دهان، مورد ساتفاده قرار می گیرند. دهان شویه حاوی فلوراید به ویژه برای افرادی که در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند، مانند افرادی که سابقه پوسیدگی دندان دارند یا فلوراید کافی را از منابع دیگر نمیگیرند، مفید هستند.
دهان شویه آرایشی
دهان شویه های آرایشی،تمرکز را بر روی تازه کردن بوی دهان و ارائه احساس موقتی از تمیزی دارند. این دهان شویه ها معمولاً شامل موادی مانند عوامل طعمدهنده، منتول، یا روغنهای اساسی هستند که بوی نامطبوع دهان را پنهان کرده و دهان را تازه و تمیز میکنند. هرچند که دهان شویه های آرایشی ممکن است به همان اندازه مزایای درمانی دهان شویه های ضدعفونی کننده یا فلورایدی را ارائه ندهند، اما همچنان میتوانند به عنوان یک مکمل به روشهای بهداشت دهانی روزانه مفید باشند.
دهان شویه طبیعی یا گیاهی
دهان شویه طبیعی یا گیاهی با استفاده از مواد مبتنی بر گیاهان مانند روغن درخت چای، آلوئهورا، روغن نعناع، یا عصاره گل بابونه فرموله میشوند. این دهان شویه ها معمولاً به عنوان جایگزینهای ملایم برای دهان شویه های ضدعفونی سنتی تبلیغ میشوند و ممکن است به افرادی که به دنبال محصولات بهداشت دهانی طبیعی هستند جذابیت داشته باشند. هرچند که برخی از مواد طبیعی خواص ضد باکتریای یا ضد التهابی داشته باشند، اما موثریت دهان شویه های طبیعی یا گیاهی در پیشگیری از مشکلات بهداشت دهانی ممکن است متفاوت باشد و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد تا ادعاهای آنها را تایید کند.
دهان شویه بدون الکل
دهان شویه های بدون الکل برای افرادی که حساسیتی به الکل دارند یا کسانی که محصولات بدون الکل را ترجیح میدهند، مناسب باشند. این دهان شویه ها معمولاً شامل مواد جایگزینی مانند کلرید ستیلپریدینیوم یا روغنهای معطر هستند تا خواص ضد باکتریای و تازه کننده بوی دهان را بدون عوارض جانبی مانند خشکی دهان یا سوزش دهان ارائه دهند.
دهان شویه تجویزی(نسخه دار)
در برخی موارد، یک دندانپزشک یا متخصص بهداشتی ممکن است فرمول خاصی از دهان شویه را برای درمان شرایط خاصی از بهداشت دهانی تجویز کند. دهان شویه های نسخهای ممکن است حاوی غلظتهای بالاتری از مواد فعال مانند کلرهگزیدین یا فلوراید باشند و معمولاً به عنوان درمانهای تکمیلی برای شرایطی مانند بیماریهای شدید لثه، موشکان دهانی، یا زخمهای دهان تجویز میشوند. اهمیت دارد که دستورات ارائه شده توسط ارائه دهنده خدمات بهداشتی را برای استفاده از دهان شویه نسخهای رعایت کنید تا استفاده امن و موثر را تضمین کنید.
نحوه استفاده از دهان شویه
استفاده موثر از دهانشویه یکی از اجزای ضروری روزانه بهداشت دهانی جامع است. هنگام استفاده صحیح، دهانشویه میتواند به تازه کردن بوی دهان، کاهش باکتریها و ترویج بهداشت دهان کمک کند. در زیر توضیحات مفصلی در مورد نحوه استفاده صحیح از دهانشویه برای به دست آوردن نتایج بهینه آورده شده است:
اندازهگیری مقدار صحیح: مقدار توصیه شده از دهانشویه را به داخل کاپ یا فنجانی که ارائه شده است بریزید. از استفاده از مقدار بیش از حد توصیه شده خودداری کنید، زیرا شستشوی بیش از حد ممکن است منجر به اثرات جانبی مانند سوزش دهان یا ایجاد لکه بر روی دندانها شود. دستورالعملهای تولید کننده دهان شویه را به دقت دنبال کنید تا استفاده ایمن و موثر را تضمین کنید.
در دهان بچرخانید: دهانشویه به مدت ۳۰ تا ۶۰ ثانیه در دهان خود چرخانید. مطمئن شوید که تمام نقاط دهان خود را شامل جلو، پشت و کنار دندانهای خود و همچنین اطراف لثه و زبان را پوشش دهید. چرخاندن دهانشویه به طور کامل به گوشهها و زوایایی از دهان میرسد که ممکن است باکتریها و آشغالها در آنها پنهان شده باشند برسد و آنها را به طور موثر هدف قرار دهد.
قرقره کنید(اختیاری): بعضی از ترکیبهای دهانشویه ممکن است قرقره کردن را برای پوشش اضافی در پشت گلو توصیه کنند. در صورتی که دهانشویه این دستور را داده باشد، سر خود را به طور کمی به عقب بکشید و دهانشویه را برای چند ثانیه در دهان خود قرقره کنید پیش از اینکه آن را بیرون بزنید. قرقره کردن میتواند به دسترسی به نقاطی که معمولاً در حین شستشوی معمولی از آنها چشمپوشی میشود، کمک کند و به شما تمیزی کاملتری بدهد.
دهانشویه را تف کنید: پس از شستشو و قرقره کردن (اگر اعمال شده باشد)، دهانشویه را تف کنید. از بلعیدن دهانشویه خودداری کنید، زیرا ممکن است حاوی موادی باشد که مقدار زیادی از آنها برای مصرف مناسب نیستند. تف کردن دهانشویه باعث حذف باکتریها، ذرات غذایی و سایر آشغالها از دهان شما میشود و دهان را به حس تازگی و تمیزی میرساند.
اجتناب از خوردن و نوشیدن: برای اینکه مواد فعال در دهانشویه به طور موثر عمل کنند، حداقل ۳۰ دقیقه پس از شستشو از خوردن یا نوشیدن پرهیز کنید. مصرف غذا یا نوشیدنی بلافاصله پس از استفاده از دهانشویه ممکن است موجب شستشوی اثرات مفید آن و کاهش کارآمدی کلی آن شود.
مشاوره با یک دندانپزشک:اگر سوالات یا مشکلاتی در مورد استفاده از دهانشویه دارید، با یک دندانپزشک مشورت کنید. دندانپزشک شما میتواند توصیههای شخصیای بر اساس نیازهای بهداشت دهانی شما ارائه کند و به شما کمک کند تا مناسبترین دهانشویه را برای شرایط خاص شما انتخاب کند.
مزایای استفاده از دهان شویه
کاهش باکتری: دهان شویه های ضدعفونی کننده میتوانند به کاهش تعداد باکتریها در دهان کمک کنند، که میتواند به بهبود بهداشت دهانی و کاهش خطر بیماریهای لثه و پوسیدگی دندان منجر شود.
خوش بو کردن دهان: دهان شویه های حاوی مواد خوش بو کننده ،میتوانند بوی نامطبوع دهان را موقتاً پنهان کنند و دهان را تازه و تمیز بگذارند.
پیشگیری از پوسیدگی: دهان شویه های حاوی فلوراید میتوانند مینای دندان را تقویت کرده و به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کنند، به ویژه در افرادی که در معرض خطر پوسیدگی دندان هستند.
تمیز کردن تکمیلی: دهان شویه میتواند یک افزودنی مناسب به مسواکزدن و استفاده از نخ دندان روزانه باشد و یک لایه اضافی از تمیزی و محافظت در برابر مشکلات سلامت دهان ارائه دهد.
اگر میخواهید درباره اهمیت بهداشت لثه نیز بدانید اینجا کلیک کنید.
چه کسانی باید از دهان شویه استفاده کنند
افراد مبتلا به بیماری لثه: دهان شویه های ضدعفونی کننده به ویژه برای افراد مبتلا به بیماری لثه (جنگیوایت یا پریودنتیت) میتواند مفید باشد زیرا میتوانند به کاهش التهاب و کنترل رشد باکتریها کمک کنند.
افراد دارای بوی دهان مزمن: دهان شویه حاوی مواد تازهکننده بوی دهان می تواند به پنهان کردن بوی نامطبوع دهان که توسط باکتریهای دهان، باقیمانده های غذای یا عوامل دیگر ایجاد میشود، کمک کند.
افراد در معرض خطر پوسیدگی دندان: دهان شویه های حاوی فلوراید برای افراد در معرض خطر پوسیدگی دندان، مانند افرادی که سابقه پوسیدگی دندان دارند یا فلوراید کافی را از منابع دیگر دریافت نمیکنند، توصیه میشود.
چه کسانی باید از استفاده دهان شویه خودداری کنند
کودکان: دهان شویه برای کودکان بهخصوص کسانی که نمیتوانند آن را بهطور مؤثر بیرون تف کنند، ممکن است مناسب نباشد. قبل از وارد کردن دهان شویه به روتین بهداشت دهانی کودک، با یک دندانپزشک کودک مشورت کنید.
افراد مبتلا به برخی از شرایط بهداشتی: برخی از بیماریها یا داروها ممکن است با مواد موجود در دهان شویه تعامل داشته باشند یا خطر ایجاد عوارض جانبی را افزایش دهند. قبل از استفاده از دهان شویه، با یک متخصص بهداشتی مشورت کنید.
افراد دارای حساسیت یا آلرژی: افرادی که حساسیت یا آلرژی به برخی از مواد موجود در دهان شویه دارند، باید از محصولاتی که این مواد را شامل میشوند خودداری کنند.
نتیجه گیری
دهان شویه میتواند افزودنی ارزشمندی به روتین بهداشت دهانی شما باشد، با ارائه مزایایی مانند کاهش باکتریها، تازه کردن بوی دهان، و پیشگیری از پوسیدگی. با این حال، استفاده صحیح از دهان شویه و انتخاب نوع مناسب شستشو برای نیازهای خاص شما اهمیت دارد. اگر هر گونه سوال یا نگرانی در مورد وارد کردن دهان شویه به روتین بهداشت دهانی خود دارید، با دندانپزشک یا متخصص بهداشتی خود مشورت کنید و با استفاده صحیح و بررسیهای دندانپزشکی منظم، دهان شویه میتواند به بهبود بهداشت دهان و لبخندی روشنتر کمک کند.